En, wat vond je van de dienst?

“En, wat vond je van de dienst?” “Nou de preek was wel ok, maar ik voelde niet echt iets bij de liederen.” Een hypothetisch gesprek na een willekeurige dienst. De vraag is interessant – en ik heb hem zelf meermaals gesteld, maar is het eigenlijk wel de juiste vraag? Op wie ligt de focus in de vraag? Waar ligt de focus op in deze vraag? En andersom: om wie gaat het in de dienst? Waar gaat het om in de dienst?

Focus op jou

De vraag legt de focus op jou. Op wat JIJ vindt, JOUW mening, wat JIJ voelde. Maar het gaat in de eerste instantie niet om jou. Het gaat om God en de gemeente als geheel. Je gaat naar de kerk om samen met je broers en zussen God te eren. Het aspect ‘samen’ is heel belangrijk, de gemeente is een lichaam en dat moment op zondagochtend is een van de meest concrete momenten waarop dat lichaam gestalte krijgt. Soms zijn er diensten waarin liederen worden gezongen waar ik niet zo veel mee kan en de preek me niet aanspreekt. Wat mij er dan doorheen helpt is: ik ben hier met mijn broers en zussen God aan het eren, het is even niet anders.

Afhankelijk van gevoel of een preek

Wat nu als je niet een bepaald fijn gevoel kreeg, of de preek slecht was? Was het dan niet goed? Je kijkt vanuit jouw perspectief, maar kun je daarop beoordelen of een dienst “goed” was? Moet je er wel iets van vinden? De héle gemeente ‘maakt’ de dienst, waarin iedereen een andere rol heeft. Het aantal direct betrokkenen bij een dienst verschilt per gemeente, maar ook als je in de zaal zit maak je er deel van uit. Als het niet goed, wat kun jij er aan doen? Je bent geen consument die naar de film of een concert gaat. Het gaat er niet om wat jij er uit haalt, maar wat jij brengt, samen met de gemeente.

Focus op aantrekkelijkheid

Een gevaar is dat wordt gekeken naar hoe een dienst zo aantrekkelijk mogelijk gemaakt kan worden. Want wat als mensen het niets vonden? En hoe kunnen we buitenkerkelijk bereiken als het niet aantrekkelijk was? Maar daarmee wordt de plank misgeslagen. De eredienst is géén evangelisatiebijeenkomst. Het is natuurlijk mooi als je je buurman mee kunt nemen (hoe vaak gebeurt dat trouwens werkelijk?), maar daar moet een dienst niet op ingericht worden. Niet laagdrempelig, maar geen onnodige drempels.

De beste stuurlui staan aan wal

Soms zijn mensen erg kritisch, zonder eigenlijk zelf betrokken te zijn of er moeite voor doen iets te veranderen. Vanaf een afstandje is het heel makkelijk om iets te vinden. Een preek die je slecht vond heeft misschien wel veel moeite gekost (tenzij het een slechte preek was omdat iemand onvoorbereid op het podium ging staan omdat hij of zij te lui was om voor te bereiden natuurlijk). Muzikanten hebben geoefend, een zangleider heeft nagedacht over de liederen, de technici proberen (zo goed en kwaad als het kan) het geluid acceptabel te krijgen. Goed kritiek is waardevol, en helpt dat het de volgende keer beter gaat. En dan betekent het misschien wel dat je van de wal af moet komen…

Dus het maakt eigenlijk niets uit?

Je zou bijna denken dat ik bedoel dat het niet zo veel uitmaakt wat er in een dienst gebeurt. Integendeel! Ik denk dat we goed moeten nadenken over hoe we de dienst vormgeven. Wat we zingen, wat er in de preek gezegd wordt, hoe we avondmaal vieren, geld geven, het is allemaal belangrijk. In mijn gemeente hebben we een team dat hier over nadenkt. Daardoor gaat het niet perfect, maar wordt er zo min mogelijk aan het toeval overgelaten (waarbij “toeval” en de “Geest” niet synoniem zijn…). Maar of je nu strakke liturgie hebt of een meer vrije liturgie, meestal is er wel over nagedacht.

Maar als de dienst er eenmaal is, als alle voorbereiding is gedaan, dan telt maar een ding: alles tot eer van God. Zing samen met de gemeente (en als je iets moet zingen waar je niets mee kunt, zing je even niet), geef geld (of laat de zak voorbijgaan als je geen geld bij je hebt), eet van het brood, drink van de wijn (of druivensap), bid mee, luister naar de woorden van God (ook al hakkelt een spreker of zegt hij iets waar je vragen bij zet – spreek hem of haar in een vriendelijk gesprek dan eens aan). En vraag jezelf eens af: wat God vond er van? Zou hij het, zoals een vader een kindertekening krijgt, in blijdschap ontvangen hebben? Ik ga het in elk geval proberen (best lastig, als je als Nederlander altijd overal een mening over ‘moet’ hebben… 😉 )

Advertentie