Over Amos, Jesaja, aanbidding en gerechtigheid

Dat aanbidding meer is dan een half uur zingen op zondag, wordt pijnlijk duidelijk als we Amos 5 en Jesaja 1 er bij pakken. In niet mis te verstane woorden spreekt God het volk Israël aan over hun erediensten die niet in overeenstemming zijn met hun daden. Wat kunnen wij met deze tekst? Is het een waarschuwing voor ons? Een aantal gedachten bij deze Bijbelgedeelten die mij, en hopelijk jou ook, aan het denken zet.

Amos en Jesaja

Dit is wat God door Amos tegen het volk zegt in Amos 5:21-24:

Ik haat, Ik verfoei uw feesten, in uw vieringen schep Ik geen genoegen. Want als u Mij brandoffers en meeloffers brengt behagen ze Mij niet; uw vredeoffers van gemeste kalveren kan Ik niet meer aanzien. Bespaar Mij het lawaai van uw liederen; de klank van uw harpen wil Ik niet meer horen! Nee, het recht moet stromen als water, de gerechtigheid als een nooit opgedroogde beek.

Het is nogal wat! God haat de feesten, de vieringen, de offers, de liederen. Waarom? Is er iets mis met de feesten, de vieringen, de offers, de liederen? Nee! Alleen… ze zijn niet in overeenstemming met hun daden. Er is geen gerechtigheid meer. In Jesaja 1:11-17 zegt God dit:

‘Wat heb Ik aan al uw offers?’ zegt de HEER. ‘Ik ben verzadigd van de brandoffers van uw rammen en van het vet van uw mestkalveren. Ik schep geen behagen in het bloed van stieren, lammeren en bokken. Wie heeft u gevraagd mijn voorhoven plat te lopen als u komt om voor Mij te verschijnen? Breng Mij toch niet langer nutteloze meeloffers. Uw wierook is een gruwel voor Mij. Nieuwe maan, sabbat en feestbijeenkomst: feest vieren samen met onrecht kan Ik niet uitstaan. Uw nieuwe maan, uw feesten, Ik haat ze hartgrondig, zij zijn een last die Ik niet langer dragen kan. Wanneer u uw handen uitstrekt, sluit Ik mijn ogen voor u, zelfs als u uw gebeden vermenigvuldigt, luister Ik niet naar u: uw handen zitten vol bloed. Was u, reinig u! Uit mijn ogen met uw misdaden! Houd op met kwaad doen. Leer liever het goede te doen, betracht rechtvaardigheid, help de verdrukten, verschaf recht aan de wezen, verdedig de weduwen.

Hypocrisie

Ook hier moet God niets meer hebben van de offers, feesten enzovoorts. Je kunt niet aan de ene kant offeren aan God en aan de andere kant onrechtvaardig zijn. Je kunt niet aan de ene kant feest vieren en aan de andere kant de verdrukten laten stikken, je kunt niet naar de tempel gaan en de weduwen en wezen onrecht doen. Om het met een woord samen te vatten: hypocrisie.

En wij?

Hoe zit het met ons? Met onze aanbidding? Of nog dichterbij: hoe zit dat met mij? Met mijn aanbidding? We kunnen bovengenoemde offers wel vervangen door onze lofoffers, de tempel met onze gemeente, feesten vieren we ook en een rustdag hebben we ook.* Kunnen wij de toets van hypocrisie doorstaan? En zeker als we zelf een belangrijke rol hebben in de eredienst of als leider.

Soms denk ik wel eens: zijn we niet te druk bezig met mooie diensten opzetten, de beste liederen in de beste uitvoering te spelen? Ik denk dat hier op zich niets mis mee is, mits het in overeenstemming is met ons leven. En dan bedoel ik niet “als je hart maar goed zit”. Het gaat er om of we niet zo druk bezig zijn met onze eigen geweldige aanbidding dat we de wereld om ons heen uit het oog verliezen. Ik kan de hand in eigen boezem steken, met mijn leuke taken in de kerk. Hoewel ik geloof dat die van waarde zijn, en ik geloof dat ik zo mijn talenten voor de gemeente benut, vraag ik me soms, heel soms als ik eerlijk ben, af: ben ik rechtvaardig, zorg ik voor de verdrukten, weduwen en wezen? Tja… ik doe wat kleine dingen…

Genade leidt tot…

Het gaat er overigens niet om dat we nu moeten doorschieten in goede werken, alsof we het moeten verdienen. Dat bedoel ik dus niet. We zijn gered door genade. Maar als het goed is zou dat ook tot uiting moeten komen in ons leven, we hebben immers de Heilige Geest. Die zorgt er dus niet voor dat we geestelijke navelstaren (bijvoorbeeld naar onze eigen aanbidding), maar juist dat we geestelijke gaven gebruiken. Het kan niet anders dan dat zou moeten leiden tot meer gerechtigheid. Laten we het er maar op houden dat ik onderweg ben… en jij?

 

* Ik laat even liggen dat de meeste christenen dit op zondag houden, terwijl de sabbat op zaterdag is.

Advertentie