Afgelopen week plaatste de EO de volgende stelling op Facebook: “Alleen getalenteerde mensen mogen meedoen in het muziekteam”. Er volgde aardig wat reacties, grofweg in twee categorieën verdeeld: eens en oneens (dit gebeurt wel vaker bij stellingen…). Zo op het eerste gezicht vermoed ik dat er meer mensen het eens waren met de stelling dan oneens. Ook ik bevind me in het kamp van de ja-knikkers.
Waarom ben ik het eens met deze stelling? Ik vind kwaliteit belangrijk. Als coördinator podiumbedieningen is vanaf het begin dat ik deze taak op me nam dit een speerpunt. Het is nogal wat, dat je op het podium van een kerk een keer in de drie of vier weken muziek mag maken voor God en gemeente! Daarom vind ik het belangrijk dat je dit zo goed mogelijk doet. Ik heb daar wel een aantal argumenten voor.
1. De juiste persoon op de juiste plek
God geeft gaven en talenten. Het is duidelijk dat er verschillende gaven en talenten zijn, en dat niet iedereen dezelfde gaven en talenten krijgt. Paulus gebruikt daarvoor het beeld van een lichaam (1 Kor 12). Hij gebruikt daarbij gemakkelijk te begrijpen beelden als een oog, oor en neus. Een oog is bedoeld om te zien, niet om te horen of te ruiken. Als iemand niet kan zingen, dan is het ook niet de bedoeling dat die persoon op het podium gaat zingen. Dan is er zeker een ander talent, maar niet zingen.
2. Investeer in je talent
In verschillende contexten wordt wel eens het gezegde “10% inspiratie, 90% transpiratie” gebruikt. Daarmee wordt zoiets gezegd als: je kunt wel geinspireerd zijn, maar je moet er alsnog voor werken om iets voor elkaar te krijgen. Dat geldt ook voor gaven en talenten die we krijgen. Het is niet voldoende als we ergens een talent voor hebben. Stel dat je een talent hebt voor gitaar spelen. Je zult dan alsnog veel moeten oefenen om dat talent om te zetten in daadwerkelijk goed gitaarspel. Je talent zorgt ervoor dat je het makkelijk oppakt, snel leert en begrijpt. Maar je zult toch echt met het instrument moeten leren omgaan. Het is als de gelijkenis met de talenten. Als je je talent begraaft, gebeurt er niets mee. Wat te denken dan van de tempeldienst, waar zangers volgens joodse bronnen een opleiding van 5 jaar moesten volgen voordat zij deel mochten nemen aan de dienst?
3. Je doet het voor God
Niet geheel onbelangrijk: als je op het podium staat, sta je daar niet voor jezelf. Natuurlijk: je mag er plezier in hebben, muziek maken is immers je lust en je leven (of iets daarbij in de buurt :D). Maar het gaat niet om jou, het gaat om God. En God geef je het beste wat je hebt. Aanbidden met muziek is een offer geven aan God. En offers moeten gaaf zijn. Daarmee bedoel ik niet dat je een virtuoos muzikant moet zijn die dag in dag uit oefent. Wel dat je het beste geeft wat binnen je mogelijkheden ligt. Bij amateurmuzikanten op het podium zijn die mogelijkheden vaak beperkt, maar juist dan moet je die beperkte mogelijkheden optimaal benutten. Omdat je God het beste wil geven wat je mogelijkheden ligt.
4. Je doet het voor de Gemeente
Zingen en muziek maken tijdens de dienst doe je niet om een optreden te geven. Je begeleidt de liederen zodanig dat de gemeente ze goed kan meezingen. Het moet dus goed gebeuren, want als jij uit de maat of vals zingt of speelt, begeleid je daarmee de gemeente niet goed en kan het mensen ook van het aanbidden van God afbrengen. En dat is nu juist niet de bedoeling. Het hoeft echt geen perfecte show te zijn, maar het moet wel – opnieuw – zo goed mogelijk zijn binnen de mogelijkheden die je hebt.
Maar…
Maar… het gaat toch om het hart? Dit klinkt heel vroom. Maar dit is een halve waarheid. Als ik een talent heb om te spreken, maar ik doe daar niets mee om dat ik graag wil zingen – terwijl ik daar géén talent voor heb, dan kan ik wel honderd keer het juist hart hebben, ik doe niet de juiste taak. Dan loop ik vroeger of later tegen problemen aan. De kans is vrij groot dat mensen zich zullen ergeren aan mijn valse gezang. En wat van de keren dat ik mensen had kunnen bereiken door te spreken, maar dat niet heb gedaan? In feite begraaf ik dan mijn talent, omdat ik focus op een verkeerd talent.
En toch gaat het wel degelijk om het hart. Als je namelijk wel heel erg goed in zingen bent, maar je hart is gericht op van alles en nog wat, maar niet op het doel van het zingen in de gemeente: God, ben je óók op de verkeerde plek. Dan zul je nog iets moeten doen aan je hart.
In de praktijk
Hoe werkt dat nu in de praktijk? Er is geen tijd om mensen 5 jaar op te leiden, zoals in de tempeldienst gebeurde. We werken in onze gemeenten vooral met amateurs (daarmee bedoel ik: mensen die niet zijn vrijgesteld voor de taak), en het niveau is wisselend. De een heeft meer talent dan de ander. Hoe hoog kun je de lat dan leggen? Dat is natuurlijk best subjectief. Wij houden audities, laten mensen een tijdje meelopen en beslissen dan of iemand geschikt is om op het podium te staan. We zoeken geen virtuozen, maar kijken wel of iemand een zeker talent heeft, potentie om door te groeien. En als iemand echt vals zingt, zij instrument niet kan bespelen, dan zal iemand óf (meer) les moeten nemen óf op zoek moeten naar welk talent je dan wel hebt. En verder komt het er op aan dat mensen blijven leren en oefenen. Uit ervaring weet ik: hoe vaker je oefent, hoe beter het resultaat. Dan kunnen mensen met weinig talent heel wat bereiken. Maar er moet wel iets van talent zijn.
Talent + Investeren + Hart
Het gaat dus om drie elementen. Je moet talent hebben (aanleg om te kunnen zingen, een instrument te bespelen), je moet in je talent investeren (door les te nemen, te oefenen) en je moet het juiste hart hebben (het niet voor eigen eer doen, maar voor Gods eer). Als die drie dingen samen komen, heb je denk ik het juiste recept te pakken. Daar proberen wij op te selecteren, en we zien dat dit goed uitwerkt op het podium.
Gloria en Kyrie 
Super blog Marc! Ook ik bevind me in het kamp van de ‘ja-knikkers’. Mag ik nog een kleine aanvulling doen op je blog? Daarbij wil ik graag kijken naar David, want we kunnen al heel veel van hem leren als we kijken naar hoe David al in het Oude Testament (OT) hier mee om ging. We vinden namelijk in Kronieken 23-25 al een paar principes/sleutels die we nu nog kunnen toepassen binnen de muziek in onze gemeentes. We zien in het OT dat David 4000 Levieten de taak gaf om de lofzang voor de Heer te begeleiden, op instrumenten die David zelf voor dat doel heeft laten maken (1 Kron. 23:5). David wist wat het was om in de aanwezigheid van God te zijn en met God te leven. Ik vind het heel bijzonder dat David instrumenten heeft gemaakt die uitdrukking geven (in geluid, ritme, gevoel etc.) aan wat hij ontdekt heeft van het vaderhart van God en die dat weerspiegelen. Als we wat meer inzoomen op de principes/sleutels zien we dat in het OT de (tempel)zangers al werden verdeeld in teams. Deze teams werden niet aan het lot overgelaten, maar kwamen onder de deskundige leiding te staan van Asaf, Heman en Jedutun (1 Kron. 25:1) en deze zangers, een groep van 288 volleerde zangers, werden in de zangkunst voor de Heer opgeleid (1 Kron. 25:7). De zangers werden door loting ingedeeld in een rooster en daarbij werd geen onderscheid gemaakt tussen jong en oud of volleerd en leerling (1 Kron. 25:8).
Wat dit mij ten eerste leert, is wat jij ook al onderstreept in je blog Marc, is dat niet alle leden van het lichaam dezelfde functie hebben (Rom. 12:3-6) en dat je mag investeren in je gaven en talenten die je van God ontvangen hebt. Als leiders mogen we God vragen om wijsheid om de juiste keuzes te maken als we de teams samenstellen, maar we hoeven ons niet te verontschuldigen als we de meest getalenteerde muzikanten/vocalisten selecteren. Let op: met getalenteerd bedoel ik dat zowel het hart als talent in balans is, zoals Marc zijn blog ook afsluit! God kiest zelf ook mensen uit of stelt ze beschikbaar die Hem met het heel hun hart zijn toegedaan en bekwaam zijn voor hun taak (1 Kron. 15:22, Exodus 36:2, 1 Kon. 7:13-14 en 2 Kron. 30:21-22).
Het tweede wat ik zou willen benoemen is het belang van deskundig leiderschap. Zoals de zangers onder leiding stonden van Asaf, Heman en Jedutun, hebben wij in de gemeente ook leiders nodig (of dat nu de worship pastor is, oudsten of voorganger) die ons leren en onderwijzen over de geestelijke kant van onze bediening. Daarmee bedoel ik het hart! Aanbidden wij God in geest en in waarheid (Joh. 4:23-24) en leven wij een leven die overeenkomt met hoe wij ’s zondags op het podium staan? Leiders die ons wijzen op belangrijke zaken als dat wij onze bediening van God gekregen hebben, dat we niet het huis zijn, maar een onderdeel van het huis, namelijk een steen (1 Petrus 2:4-5). Dat we een voorbeeld zijn voor mensen die geraakt worden door je bediening, dat we zuiver moeten zijn in onze motieven om God te dienen en om ons aan te sporen om net zo dienstbaar te zijn aan Hem, zoals Hij dienstbaar was aan ons!
Ten derde zou ik nog willen ingaan op het talent en wat de voordelen zijn van getalenteerde muzikanten/vocalisten. We willen door middel van onze aanbidding dat het hart, de gedachten en de wil van de bezoekers van onze diensten naar Gods hart, gedachten en wil wordt toegetrokken. Bekwaamheid en investering in je talent(en) zal dit ten goede komen! De bezoekers van de diensten zullen minder snel afgeleid worden tijdens een dienst, als iedereen bekwaam is op zijn of haar instrument. Hiermee bedoel ik niet dat er geen fouten gemaakt mogen worden, maar we willen voorkomen dat dit de aandacht afleid van waar we met z’n allen op gericht willen zijn: God! Hoe bekwamer ik ben op mijn instrument, des te meer ruimte dit mij persoonlijk geeft om God te aanbidden door de liederen heen die we zingen. Daarnaast geeft het me meer vrijheid om buiten het draaiboek om te gaan en de leiding van de Heilige Geest te volgen als ik dat ervaar.
Tot slot wil ik ingaan op 1 Kronieken 25:8. In mijn ogen een prachtig voorbeeld van hoe we onze (worship)teams kunnen en mogen samenstellen. De minder getalenteerde muzikanten/vocalisten, bijvoorbeeld omdat ze nog minder lang meedraaien in het team of omdat ze nog aan het investeren zijn in hun talent (denk aan muziekles), hebben zo de mogelijkheid te leren van de meer getalenteerde muzikanten/vocalisten. Ervaringen kunnen worden uitgewisseld en de muzikanten/vocalisten die al langer deze bediening uitoefenen kunnen de anderen coachen en begeleiden. Teams met een hoger niveau qua bekwaamheid hebben wellicht minder repetitietijd nodig, kunnen muzikaal meer uitpakken en voor bepaalde kerken, afhankelijk van hun situatie, effectief werken en zijn. Zelf geef ik de voorkeur aan teams waarin men leert om elkaar te dienen, elkaar leert kennen door over een langere periode met elkaar op te trekken en waarin er ruimte is voor nieuwe (jonge) talentvolle muzikanten/vocalisten om te groeien in hun bediening. We moeten naar mijn mening zelfs als gemeente mensen opleiden, of beter gezegd leren wat het is om een discipel te zijn. Een tijdsinvestering die eeuwigheidswaarde heeft en vrucht gaat dragen voor en in Zijn gemeente!
LikeGeliked door 1 persoon
Pingback: Drie redenen waarom kwaliteit zo belangrijk is voor de eredienst | Gloria en Kyrie